Glamouries

«Θα έπρεπε να ευχαριστήσουμε την Ελλάδα. Είναι η Δύση που χρωστάει στην Ελλάδα. Η φιλοσοφία, η δημοκρατία, η τραγωδία… Πάντα ξεχνάμε τη σχέση ανάμεσα στην τραγωδία και τη δημοκρατία. Χωρίς Σοφοκλή, δεν θα υπήρχε Περικλής. Χωρίς τον Περικλή, δεν θα υπήρχε Σοφοκλής. Ο τεχνολογικός κόσμος στον οποίο ζούμε τα χρωστά όλα στην Ελλάδα. Ποιος ανακάλυψε τη λογική; Ο Αριστοτέλης… Όλος ο κόσμος χρωστάει χρήματα σήμερα στην Ελλάδα. Θα μπορούσε να ζητήσει από το σημερινό κόσμο μας χιλιάδες εκατομμύρια για τα δικαιώματα του συγγραφέα και θα ήταν λογικό να της τα δώσουμε».

Τον παραπάνω συλλογισμό ανέπτυξε ο γνωστός σκηνοθέτης Ζαν-Λικ Γκοντάρ σε συνέντευξή του σε γαλλικό περιοδικό, με αφορμή την προβολή της ταινίας του «Film Socialisme», στο 63ο κινηματογραφικό φεστιβάλ των Καννών. Ο ίδιος αρνήθηκε να έρθει στις Κάννες, και έστειλε ένα σημείωμα στον διευθυντή του φεστιβάλ, λέγοντας πως «ύστερα από τα προβλήματα του τύπου όπως το ελληνικό, δεν μπορούσα να είμαι μαζί σας στις Κάννες».

Με πολύ καμάρι αναφέρθηκαν κάποιες ελληνικές εφημερίδες στη “φιλελληνική” στάση του Γάλλου σκηνοθέτη. Όμως, καμία εφημερίδα δεν ανέφερε την άρνηση που εισέπραξε ο ίδιος σκηνοθέτης από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, όταν θέλησε να γυρίσει στον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης μερικές σκηνές για το ίδιο φιλμ! Ως επίσημη δικαιολογία προτάθηκε η απουσία σεναρίου!

Αλήθεια; Σε ποιο σενάριο στηρίχθηκε η φωτογράφιση της καλλιπύγου αοιδού Τζένιφερ Λόπεζ στον Παρθενώνα το 2008, όπου χρησιμοποίησε τα μάρμαρα ως ντεκόρ για τη διαφήμιση της κολεξιόν της; Και με ποια κριτήρια κρίθηκε το σενάριο της κ. κ. Νίας Βαρντάλος αντάξιο του Ιερού Βράχου;

Υποψιάζομαι, δυστυχώς, πως το κριτήριο είναι το λεγόμενο glamour, το life style, αυτός ο αφελής τρόπος να αντιμετωπίζεις τον πολιτισμό, τους ανθρώπους, ακόμα και την ίδια τη ζωή. Αυτή η νοοτροπία έχει ποτίσει την σκέψη μας. Σήμερα ζούμε σε μια επίπλαστη πραγματικότητα, σε έναν ψεύτικο κόσμο, που εμείς οι ίδιοι δημιουργήσαμε. Κόκκινα χαλιά στις Κάννες, αστραφτερές τουαλέτες, γρήγορα αυτοκίνητα, ωραίες γυναίκες, σικάτα εστιατόρια, κοσμήματα, πούρα, κότερα, secret parties, περιοδικά, εφημερίδες, φλας, θαμπώνουν τα μάτια και το μυαλό μας, και αναπαράγονται μανιωδώς με κάθε τρόπο, με κάθε μέσο και σε κάθε περίσταση…

Γι’ αυτό το λόγο και είναι σημαντική η στάση του Ζαν-Λικ Γκοντάρ, όχι επειδή χαϊδεύει τα αυτιά των Ελλήνων, αλλά επειδή δείχνει ποια πρέπει να είναι η αντίδραση των ανθρώπων που ασχολούνται με τον πολιτισμό απέναντι στη βιομηχανία του περιττού.

Και μην νομίσετε ότι δεν δέχομαι τα φεστιβάλ και τα βραβεία. Τα δέχομαι. Όχι, όμως, όταν πλασάρουν προϊόντα, μόδες και μαρκετινίστικες τσαχπινιές, αλλά όταν προβάλλουν ανθρώπους και δράσεις πολιτισμού.

Οι παραπάνω σκέψεις έγιναν με αφορμή τα Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία 2009 και τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων (18 Μαΐου).